Wino Białe

Letnie orzeźwienie, wakacyjne romanse i eleganckie toasty – to moc białego wina! Gdy czerwone święci triumfy przy dziczyźnie, w białym pływają krewetki. Potrafi być delikatne jak lilie i agresywne jak nafta. Pod niewinnym kolorem może kryć się potężne wino. Czas na biel!

Białe wino uchodzi za delikatniejsze i mniej złożone niż czerwone. Jeszcze o ile z pierwszą pogłoską można się zgodzić, ponieważ z rzadka osiąga wysoką zawartość alkoholu, tak druga jest tylko stereotypem. Białe wino, w zależności od szczepu winogron, siedliska, klimatu i sposobu produkcji, może budzić skrajne emocje, od bardzo owocowego i trawiastego sauvignon blanc, po miodowo-jaśminowego rieslinga z nutą benzyny.

Białe wino produkuje się na całym globie, jednak najbardziej cenione okazy można znaleźć we Francji (zwłaszcza chardonnay) i w Niemczech (Mozel). Sporą część rynku zajmują też białe wina włoskie, austriackie, hiszpańskie, nowozelandzkie, australijskie i te ze Stanów Zjednoczonych oraz RPA.

Pierwszą kategorią, w której możemy białe wino rozpatrywać jest styl.

  • lekkie, owocowe (malvasia, pinot gris)
  • zbudowane białe wino (riesling, chardonnay)
  • aromatyczne, słodkie (Mosel, muskat)

Barwa biała nie jest jednorodna. Najpopularniejszym określeniem koloru jest słomkowy,  czyli żółty. Trunek może mieć też zielone refleksy, co zazwyczaj świadczy o młodości i świeżości wina. Im starsze, tym żółty przechodzi w coraz ciemniejsze odcienie, miodowe, złote, a nawet brązowe. Warto pamiętać, że intensywność koloru nie jest zależna tylko od wieku wina. Winiarz może zdecydować się na macerację (kontakt moszczu ze skórkami), albo dojrzewanie w beczce, a wtedy nasycenie koloru zwiększy się. Koloryt może zapowiadać smak, to oznacza, że po badaniu wzrokowym wina w kieliszku możemy spróbować zgadnąć elementy jego bukietu aromatów.

W uproszczeniu, wina o zielonych odcieniach bywają pikantne, o trawiastych smakach, takich jak papryka, biały pieprz i limonka. Wina, które posiadają więcej żółto-złotej barwy, mają zwykle więcej nut owocowych np. morelę, brzoskwinię, pomarańczę i ananas. Co ciekawe, utlenione białe wino można rozpoznać po ciemnej barwie i smaku pigwy.

Jak powstaje białe wino?

Proces przemiany owoców w wino nazywany jest winifikacją. Wszystko zaczyna się od odszypułkowania i zgniecenia winogron. Od teraz wyciśnięty sok zwie się moszczem winogronowym. Aby uzyskać napój alkoholowy, należy przeprowadzić fermentację. A to oznacza, że do zmiażdżonych winogron dodaje się drożdży, które żywią się cukrem naturalnie zawartym w owocach.  Efektem ubocznym jest alkohol etylowy, który finalnie stanowi od 9% do 18% objętości napoju. W winie pozostaje także cukier resztkowy, którego drożdże nie zdążą zjeść – wynosi od 0 do 150g/l. Fermentacja zazwyczaj przeprowadzana jest w nierdzewnych tankach, drewnianych bądź cementowych kadziach, rzadziej w beczkach.

Białe wino, w przeciwieństwie do czerwonego, zazwyczaj nie przechodzi maceracji, to znaczy, że używa się samego soku z winogron, bez skórek, które bogate są w barwniki i taniny. Rzadko także białe wina przechodzą kolejną fermentację nazywaną malolaktyczną (jabłkowo-mlekową). Jednak w poszukiwaniu nowych trendów coraz częściej obydwie metody aplikuje się do winifikacji, aby uzyskać pełniejsze, mniej kwasowe i eleganckie wino.

Niektórych win nie produkuje się tylko z jednego szczepu winogron. Mieszankę kilku gotowych sfermentowanych soków nazywamy kupażem. Przykładowo wino o nazwie Soave zawsze składa się przynajmniej w 70% ze szczepu garganega i kilku dopełniających trebbiano i chardonnay. A białą Rioje tworzą szczepy viura, malvasia, verdejo, garnacha blanca.

Następnie wino jest klarowane i filtrowane, aby odbiorca mógł cieszyć się krystalicznym napojem. I teraz zaczyna się zabawa, bowiem gotowe wino może wskoczyć do butelki, albo dojrzewać w drewnianej beczce bądź stalowych tankach. Znów zabieg ten w przewadze dotyczy win czerwonych. Dojrzewanie w beczce trwa od kilku miesięcy do kilku lat. Im dłużej wino ma kontakt z beczką, tym więcej drzewnych, dymnych i ziołowych nut pochłania. Intensywnością i rodzajem drugorzędnych aromatów można manipulować, wybierając beczkę dużą lub małą, stara lub młodą. Większość jest stworzona z dębu francuskiego. Dzięki beczce białe wino zyskuje bogatą strukturę, aromaty drewna, żywicy, orzechów, kokosa, białego pieprzu i przede wszystkim wanilii!

Jednak czasem beczka za bardzo dominuje w odbiorze wina, przez co nie wyeksponowana jest charakterystyka szczepu oraz terroir. Metodą, która nadaje winu ciało, oprócz beczkowania, jest sur lie (dojrzewanie na osadzie). Ta stara, a jednocześnie coraz modniejsza metoda wydobywa z wina strukturę, nadaje maślanej tekstury, ale co najważniejsze, nie przytłacza pierwotnych smaczków. Stosowanie sur lie zazwyczaj idzie w parze z wcześniejszą maceracją, ponieważ drożdżowy osad łagodzi i wysmukla obecne wtedy taniny. W klasycznej metodzie wino po fermentacji pozostaje nad osadem z drożdży przez okres od 3 do 12 miesięcy. W tym czasie stosuje się zabieg zwany bâtonnage czyli mieszanie osadu, tak aby tworzył on zawiesinę. Wszystko po to, by jak największa powierzchnia wina kontaktowała z osadem. Zapobiega to utlenianiu.

Na końcu zostaje butelkowanie, etykietowanie i chwila leżakowania, by mogło wreszcie trafić do naszych kieliszków. Białe wino świetnie komponuje się z owocami morza i rybami. Dobrze współgra ze słonymi serami oraz delikatnymi kremowymi.

Dowiedz się więcej

Poczytaj również o innych winach. Lektura o winach nie dość, że zwarta i przyjemna to na dodatek przydatna.

Sprawdź nasze wina

Skoro już znasz już więcej teorii na temat win czerwonych, może warto przejść do wiedzy praktycznej. Zerknij na nasz katalog.