Wino Musujące i Szampany

Rzadko kiedy pijemy je w pojedynkę, no chyba że z truskawkami. Bąbelki uznawane są za afrodyzjak, ale także sposób na celebrację ważnych chwil naszego życia. Wina musujące występują w postaci toastów salonowych, innym razem beztroskich – bąbelkowe love.

Szampan, Cava, Prosecco czy Sekt mają wspólny mianownik – jest nim znaczne nasycenie dwutlenkiem węgla, czyli bąbelkami. Efekt ten możemy uzyskać poprzez podwójną fermentację. Pierwsza daje wino, druga mus. Jednak nie we wszystkich przypadkach jest to takie proste. Istnieje kilka metod produkcji win musujących, stąd Szampan i Prosecco to dwie, zupełnie inne bajki.

Szampan

Mówi się, że szampan jest trunkiem luksusowym. Świat pieniądza ma na jego punkcie fiksację. Na rynku krążą butelki za 2 tys. dolarów, a starsze okazy licytowane są za kilkaset. Magia szampana dosięgła także znanego projektanta mody Karla Lagerfelda, który w 1998 r. współtworzył szampański produkt z marką Moët & Chandon. Natomiast księżna Diana na swoim ślubie rozlewała butelki szampana wyprodukowanego z winogron zebranych w roku swoich urodzin. Ale nie martwcie się – jeśli zrezygnujemy z diamentów i fanaberii, jakościowego szampana możemy kupić już za 150-200 zł. Wysoka cena nie bierze się znikąd. Szampan produkowany jest metodą klasyczną, której proces jest długi i pracochłonny.

Aby stworzyć szampana, należy spełnić kilka warunków. Po pierwsze, jak sama nazwa wskazuje, winogrona muszą być uprawiane w Szampanii (region w północno-wschodniej Francji). Po drugie, wino powinno być mieszanką z konkretnych szczepów winogron – tutaj najczęściej chardonnay, pinot noir i pinot meunier. Wyjątkami są Szampany produkowane wyłącznie z czerwonych gron (pinot noir i pinot meunier) i tylko z białych (100% chardonnay). Po trzecie, aby móc markować swoje wino jako szampan, powinniśmy używać klasycznej metody produkcji. Złożoność i unikalność szampana wynika więc z charakterystyki gron, kombinacji mikroklimatu i wapiennej gleby oraz doświadczenia enologa.

Szampan: Metoda tradycyjna

Metoda tradycyjna, zwana szampańską, należy do najbardziej szlachetnych rytuałów produkcji wina, może dlatego, że trwa od 2 do kilkunastu lat! Wyciśnięty sok z winogron ze szczepów chardonnay, pinot noir i pinot meunier fermentuje się najpierw oddzielnie w stalowych kadziach, czasami w drewnianych beczkach. Stosunkowo wczesny zbiór winogron sprawia, że sok ma wysoką kwasowość, a powstałe w ten sposób wino zawiera mniej alkoholu. Winogrona używane do produkcji szampana nie muszą pochodzić z tego samego rocznika ze względu na wpływ złych warunków pogodowych na zbiory. Większość producentów wina decyduje się również na przeprowadzenie fermentacji malolaktycznej (jabłkowo-mlekowej), dzięki czemu wino zyskuje gładką fakturę. Następnie winiarz tworzy kupaż sfermentowanych win, kreując niczym artysta idealną kombinację smaków i aromatów. Powstała mieszanka poddana jest wtórnej fermentacji. W przypadku metody klasycznej wino ponownie fermentuje w butelkach zamkniętych kapslem. Do trunku dodaje się mikstury liqueur de tirage składającej się z drożdży i cukru. Efektem burzliwego procesu chemicznego jest zwiększenie zawartości alkoholu i powstanie bąbelków. Następnie butelki leżakują do góry nogami na specjalnych stojakach, czasem są automatycznie wolno okręcane, aby martwe już komórki drożdży reagowały z całą powierzchnią wina. W końcu nadchodzi moment usunięcia osadu drożdżowego, który zbiera się przy kapslu. Następuje to poprzez  zamrożenie szyjki butelki i dynamiczne usunięcie kapsla. Lodowy korek z drożdżami wylatuje pod ciśnieniem na zewnątrz. Kolejnym krokiem jest dopełnienie butelki taką ilością wina, jaka z niego wyciekła i zakorkowanie pod ciśnieniem. W butelce zamykamy ciśnienie gazu rzędu 6 atmosfer.

wyjątkowy szampan

Szampan nie jest jedynym winem na świecie, które powstaje dzięki metodzie klasycznej. Z szampańskiej formuły korzystają Hiszpanie tworząc równie słynną Cavę. A ta bywa  nieco bardziej owocowa i egzotyczna niż szampan. Wpływ na smak mają takie czynniki jak używanie lokalnych szczepów: parellada, viura i xarello oraz specyficzne terroir. Cava występuje też w wersji 100% chardonnay. Z kolei za włoskiego szampana uznawana jest Franciacorta, pochodząca z Lombardii, która podkrada “musiakowi” z Francji coraz więcej wielbicieli. Tutaj do produkcji znów używa się chardonnay i pinot noir, ale też pinot bianco. Sporą rzeszę fanów mają niemieckie i austriackie Sekty, które mogą powstać nawet z rieslinga.

Wina musujące i szampany

Prosecco

Doskonały kompan letnich zachodów słońca, złocistego piasku i roztańczonych fal. Dobrze odnajduje się też w wielkomiejskiej dżungli, ponieważ coraz częściej leje się go w barach z tak zwanego kija. Prosecco jest jednym z najbardziej dochodowych win we Włoszech. Nazwa jest zastrzeżona dla win produkowanych wyłącznie ze szczepu glera w regionach: Wenecja Euganejska Friuli-Wenecja Julijska. Metoda produkcji prosecco nazywa się charmata (czyt. szarmat). Wino przechodzi wtórną fermentację w zbiornikach ze stali nierdzewnej, gdzie dodawane są drożdże i cukier. Dopiero po zakończeniu wtórnej fermentacji wino rozlewane jest do butelek. Cały proces można przeprowadzić do 20 dni.  Jest to najbardziej powszechna metoda produkcji win musujących wykorzystywana na całym świecie. Dlaczego? Bo jest prosta i stosunkowo tania. Nie oznacza to, że wino jest gorszej jakości. W przeciwieństwie do szampana prosecco charakteryzuje się świeżością i lekkością oraz nie posiada nut tostowych i drożdżowych. Do innych win musujących, wytwarzanych metodą charmata, należy np. Asti, Lambrusco.

Dowiedz się więcej

Poczytaj również o innych winach. Lektura o winach nie dość, że zwarta i przyjemna to na dodatek przydatna.

Sprawdź nasze wina

Skoro już znasz już więcej teorii na temat win czerwonych, może warto przejść do wiedzy praktycznej. Zerknij na nasz katalog.